Für viele Rentner wurde früher die Steuerakte nach Eintritt in den Ruhestand geschlossen. Doch aufgrund des Alterseinkünftegesetzes werden wesentlich mehr Rentner als früher von der Besteuerung erfasst und müssen sich mit den komplizierten Besteuerungsregeln beschäftigen. Auch für Pensionäre gelten besondere Steuerregeln. Hie bekommen Sie Auskunft auf Ihre Fragen rund um die Steuererklärung.

Weitere Informationen zu diesem Thema enthält der Beitrag

- Grundlagen der Rentenbesteuerung: Wie die verschiedenen Alterseinkünfte besteuert werden.

Aufgrund des Grundfreibetrages, des Sonderausgaben-Pauschbetrages und des Vorsorgehöchstbetrages bleiben zunächst mehrere tausend Euro steuerfrei. Der genaue Betrag der Steuerfreiheit richtet sich nach den weiteren Einkünften und insbesondere nach dem Renteneintrittsalter. Bei Rentnern des Renteneintritts-Jahrgangs 2005 bleiben z.B. Renten bis zu 18.600 EUR steuerfrei, bei Ehegatten doppelt so viel. Bei Rentnern des Renteneintritts-Jahrgangs 2020 sind es rund 13.800 EUR bzw. 27.600 EUR bei Ehegatten (siehe hierzu die Tabelle in den Beitrag:  Rentner: Ab welcher Rentenhöhe fallen Steuern an? ).
 
Da aber Rentner oft noch andere Einkünfte beziehen, werden die Freibeträge und damit die Grenze zum Steuern zahlen häufig überschritten. Zudem bedeutet die Steuerfreiheit nicht automatisch die Befreiung von der Pflicht, eine Steuererklärung abgeben zu müssen (siehe dazu nachfolgend unter 1.)

FAZIT: Sicher im Alter ist nicht mehr die Rente, sondern die Steuer!

1. Wann müssen Rentner und Pensionäre eine Steuererklärung abgeben?

a) Das gilt für Rentner

Viele Rentner sind der Meinung, dass ihre Altersrente völlig steuerfrei sei. Das aber stimmt so nicht. Aufgrund des höheren Besteuerungsanteils für Renten aus der gesetzlichen Rentenversicherung sind seit 2005 mehr Rentner zur Abgabe einer Steuererklärung verpflichtet. Wer weder Arbeitslohn noch Versorgungsbezüge - also Einkünfte aus nichtselbstständiger Arbeit - hat, muss eine Einkommensteuererklärung abgeben, wenn die steuerpflichtigen Einkünfte - genauer: der "Gesamtbetrag der Einkünfte" - den steuerlichen Grundfreibetrag übersteigen (§ 56 EStDV).

Ab diesem Gesamtbetrag der Einkünfte müssen Sie eine Einkommensteuererklärung abgeben

 

ab 2020

ab 2021

2022

2023

Alleinstehende

Verheiratete

9.408 EUR

18.816 EUR

  9.744 EUR

19.488 EUR

  10.347 EUR

 20.694 EUR

10.908 EUR

21.816 EUR

Selbst wenn Sie diese Grenze überschreiten und deshalb eine Einkommensteuererklärung abgeben müssen, muss sich nicht unbedingt eine Steuerschuld ergeben. Denn auch Sie können Steuervergünstigungen geltend machen, z.B. Sonderausgaben (mindestens Pauschbetrag von 36 EUR / 72 EUR), Beiträge zur Kranken- und Pflegeversicherung, Beiträge zu anderen Versicherungen, Spenden, gezahlte Kirchensteuer, außergewöhnliche Belastungen, Aufwendungen für Haushaltshilfe, haushaltsnahe Dienstleistungen und Handwerkerleistungen usw.

Eine Einkommensteuer entsteht nur dann, wenn Ihr "zu versteuerndes Einkommen" höher ist als der o.g. Grundfreibetrag.

Beispiel:
Herr Steuerle ist alleinstehend und bezieht eine Altersrente in Höhe von 20.000 EUR. Da er bereits vor 2005 Rentner war, betrug der Besteuerungsanteil im Jahre 2005 50 % und der daraus errechnete Rentenfreibetrag zeitlebens 10.000 EUR. Zudem hat er Kapitaleinkünfte - nach Abzug des Sparerfreibetrages und Werbungskosten-Pauschbetrages - in Höhe von 3.000 EUR und Mieteinkünfte in Höhe von 2.000 EUR. Seine Beiträge zur Krankenversicherung betragen 600 EUR. Wie hoch ist die Einkommensteuer im Jahr 2023?

Rente aus der gesetzlichen Rentenversicherung

Persönlicher Rentenfreibetrag, im Jahre 2005 ermittelt

Werbungskosten-Pauschbetrag

20.000 EUR

./. 10.000 EUR

./. 102 EUR

Steuerpflichtige sonstige Einkünfte

Einkünfte aus Kapitalvermögen

Einkünfte aus Vermietung und Verpachtung

= 9.898 EUR

+ 3.000 EUR

+ 2.000 EUR

Summe der Einkünfte

Altersentlastungsbetrag: 40 % von 5.000 EUR, höchstens (im Jahre 2005 ermittelt)

= 14.898 EUR

./. 1.900 EUR

Gesamtbetrag der Einkünfte

Krankenversicherungsbeiträge, absetzbar im Rahmen der Höchstbeträge

Behinderten-Pauschbetrag bei einem GdB von 80

Spenden

= 12.998 EUR

./. 600 EUR

./. 2.120 EUR

./. 300 EUR

Zu versteuerndes Einkommen

= 9.978 EUR

FAZIT: Herr Steuerle ist zur Abgabe einer Steuererklärung verpflichtet, weil sein "Gesamtbetrag der Einkünfte" über dem Grundfreibetrag von 10.908 EUR liegt. Dennoch fällt keine Steuer an, weil sein "zu versteuerndes Einkommen" unter dem Grundfreibetrag liegt.

STEUERRAT: Haben Sie als Rentner eine Steuererklärung abgegeben und ergibt sich aufgrund der Prüfung Ihrer Angaben, dass voraussichtlich auch in Zukunft eine Einkommensteuer von 0 EUR anfällt, kann das Finanzamt für künftige Veranlagungszeiträume von der Aufforderung zur Abgabe einer Steuererklärung absehen (OFD Rheinland vom 22.11.2006, Nr. 066/2006).

ÜBRIGENS: Zur Abgabe einer Einkommensteuererklärung sind Sie immer auch dann verpflichtet, wenn Sie hierzu vom Finanzamt aufgefordert werden (§ 149 Abs. 1 Satz 2 AO). Ebenfalls sind Sie zur Abgabe einer Steuererklärung verpflichtet, wenn Sie als Rentner noch nach Lohnsteuerabzugsmerkmalen (früher: auf Lohnsteuerkarte) arbeiten. Mehr dazu siehe nachfolgend Punkt 1b.

Weitere Informationen: Steuererklärung: Wann Rentner und Pensionäre eine Erklärung abgeben müssen.

b) Das gilt für Pensionäre und Noch-Berufstätige

Xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxxx xxx Xxxxxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx Xxx "Xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxx". Xxxx xxxx Xxx xxx Xxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xx xxx Xxxxxxx xxxxxxxxxxxx, xxx xx xx xx XXxX xx Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx.

Xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx Xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxx Xxx xxxxxxxx xxx. Xxx Xxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx, xxx Xxxxxxx, Xxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxx, xxx xxxx xxx xxx XXX xxxxxxxx xxx xx Xxx. x Xx. x XXxXx.

XXXXXXX: Xxxxxx Xxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxx:
x Xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx,
x Xxxxxxxxxx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx,
x Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxx,
x Xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx,
x Xxxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx Xxxxxxxx.
Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxx xx Xxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx.

xxx Xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx Xxx xxxx xx xxxxxxxxx Xxxxxxx xxxxxxx:

  • Xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx, x.x. Xxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxx, xxx Xxx Xxxxxxxx xxx xxxx Xxxxx.
  • Xxx xxxxxxxx xxxx Xxxxx, xxx Xxx Xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx.
  • Xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxx Xxx Xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx.
  • Xxx xxxxxxxx xxxx Xxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx.
  • Xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx.

xxx Xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx Xxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxx Xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxx XXX xx Xxxx xxxxxxx xxxxx, x.X. Xxxxxxxxxxxxxxxx X, Xxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. Xxxxxx Xxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxxxx, xxxx xxx xxxxxx xx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xxxxxxx xx xx xxxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxx Xxxxxx xxx xxx XXX xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxx xx Xxx. x Xx. x XXxXx.

xxx Xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx Xxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxx Xxx xxxx Xxx Xxxxxxxx xxxx xx xxx Xxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxx xx Xxx. x Xx. x XXxXx.

Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: Xxx xxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx

2. Wie erfährt das Finanzamt von Rentenzahlungen?

Xx xxx xxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxx Xxxxxxxxxx xxx xxxx xxxxx Xxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxx xxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxx Xxxxx xxxxxxxx xxx Xxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxx xxx xxx Xxxxx xx Xxxx xxx Xxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxx xxx Xxxx xxxx xxxx xxx Xxxxxx xxxx xxxx xx Xxxxx xxxx xxxxxxxxx, xxx xxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxx xx xxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxx. Xxx xxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxx xx. Xxxx xxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxx XxxxxxxXxxxxxxxx xxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx.xxxxxxXxx xxxxxxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxx Xxx xx xxx Xxxxxxx:xxxxxxXxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxx: Xxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxx

Xx xxx Xxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxxx xxx Xxxx Xxxxxxxxxxxx, xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xxx Xxxx Xxxxxxx xx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx, xxxx xxxx Xxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxx xxx XXxXx.

Xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xx xxx "Xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx" xXxXx xxx xxx Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx Xxxx xxxxxx, xx xxx Xxxxx xxxx xx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxx. Xxxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxx Xxxxxxx xxx xxxx xxxx Xxxxx.

XXXXXXXXX: Xxxxx Xxx xxxxx xxxxxxx, Xxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx, xxxxxxxxx xx xxxx, xxxxx xxxxxxxx xxx Xxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx.

Xxxxxxxxxxxx xx xxxxxx Xxxxxxx xxxx xxxxx xxx xxx Xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxx, xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxx xx Xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxx xxx Xxxx xx Xxxxxxx, xxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xx Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxx.

Xxx xxx Xxxxxxxxx xxxx xx xxxx Xxxxx:

  • Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx: Xxxxx xxxxxxx xxx Xxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxx "Xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx". xxxxx xxx xxxxxxxx Xxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx Xxx. x XXxXx.
  • Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx: Xxx XxxxxxxxXxxxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxx Xxx xxx Xxxxx xxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxx. Xxx xxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx "Xxxxxx X x Xxxxx x". Xxxxx Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xx xxx "Xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx" xxxxxxx xxx xx Xx. x Xxxx x XXxXx.

Xxx xxxxxxx xxxx xxxxxx, xxxx Xxx Xxxxxxxxx xxxxx xxxxx, xxxxxx Xxxxxx Xxx xxxxxxxx xxx xxx xxxx xxxxx xxxx.

Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx:xxxxxxXxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxxx: Xxx xxx Xxxxxx xxx Xxxxx Xxxxxx xxxxxxxx

3. Was können Rentner und Pensionäre als Werbungskosten absetzen?

Xxxxxxxxxxxx xx Xxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xxxx xxxxx Xxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxx xxxx Xxxxxxxx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxx.

Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: Xxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxx.

4. Wann können Pensionäre vom Härteausgleich profitieren?

Xxxxx Xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxx Xxxxxxxxxxx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx Xxxx xxxxxxx Xxxxxxxxxx, xxx xxxxx xxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx xxxxxx xxx xxx XXX xx Xxxx xxxx, xxxxxxx Xxx xxx xxx. Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx Xxx. x xxx x XXxXx.

Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx

  • xxxxx xxxx xxx xxx XXX, xxxxxx xxx xx xxxxxx Xxxxx xxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx.
  • xxxx xxx xxx XXX, xxxx xxxxxxx xxx xxx XXX, xxxx xxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xx Xxx. x XXxX x.X.x. xx xx XXxXXx.

Xxx Xxxxxx xxx xxx XXX xxx xxx Xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx. Xxx xxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xxxx xxx Xxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xxxxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxx Xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx.

Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: Xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx.

5. Wer kommt in den Genuss des Altersentlastungsbetrages?

Xxxxxxxx Xxx xxxxx Xxxxx Xxxxx, Xxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxx xxxx xxxxxx Xxxxxxxxxx, xxx Xxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx. Xx xxxx Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx, xxxx xx xxxx xxxx xxx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx: xxx xxx. Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx. Xxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxx Xxxx xxxxx, xxxx Xxx xx Xxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx Xxxxx xxx xxxx xxx xxx XXxXx.

Xxxxx Xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx

  • Xxxxxxxxxxx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxx
  • xxxxxxxx Xxxxx xxx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx.
    Xx xxxxxx xxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxx
    Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxx xXxxxxxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxxxxxxxxxx,
    Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxx xx xxx Xxxxxxxxxxx xx xxxxx,
    Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxx xxx Xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx,
    Xxxxxxxx Xxxxxxxxxx.

Xxxxxxxxxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxx

  • xxx "xxxxxxxx Xxxxxxxxxx" xxxx Xxxxxx, xxx xx xxxxxx Xxxxx xxxx xx xx Xx. x XXxX xx xxxxxxxxxx xxxx, xxxx
    • Xxxxxx, xxxxx Xxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxx. XxxxxxxxXxxxxx,
    • Xxxxxx, xxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xXxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxx xxx xx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx,
    • Xxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xx Xxx. x Xx. x XXxX xxxxxxxxxxxxxxx xxxx, x.X. Xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx, xxx. xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxx.
  • xxx "Xxxxxxxxxxx" xxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx xxx xx Xxxxxx, xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xx Xxxxxx, xxxxxxx xxxxxx.
  • xxx "Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx" xxxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxxx xxx x.x.xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx.
  • xxx "Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxx" xxxx xxxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxx xxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxx. Xxxxx Xxxxx xxx xxxxx xxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xXXXxXxxxxx xxx xx.x.xxxx, XX X xxxxxx.

Xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx

  • Xxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxx xxxxx xxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx Xxx. x XXxXx.
  • Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxx, xxxx xxxxx xxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxx xx Xx. xx XXxXx.
  • Xxxxxxxxxx, xxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx, xxxx xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx Xx. x Xxxx x Xxxxxxxxx x XXxXx.
  • Xxxxxxx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx. Xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxx xxxxx xxxx xxx "Xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxx" xx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxx "xxxxxxxx Xxxxxxxxxx" xxxxxxx xx xx Xx. x XXxX. Xxxx xxxxxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx "xxxxx" Xxxxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xx Xxx. xxx XXxXx.
    Xxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx. Xxxx xxxx xxx Xxxxxx xx xxxx xxx xxx XXxX xxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxx xxx Xxxx xxxx xXXXxXxxxxxxxx xxx xx.x.xxxx, XXxXx. xxxx X X. xxxx.
    Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxx Xxxxxxx Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx.
  • Xxxxxxxxxxx Xxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xx Xx. x Xxxx xx XXxXx.

Xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxx Xxxxxxxxx xxxx xxxxx Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xx, xxxxxx xxxxx xxx xx. Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx. Xxxxx xxx Xxxxxxx xxxxx xx Xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx, xxxx xxxxx Xxxxxxxx xxxxx xxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xXXXxXxxxxx xxx xx.x.xxxx, XXxXx. xxxx XX X. xxxx.
Xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxx xx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxx xxxxx xxxxxxxx. Xxx xxxxxxxx xxx xxxx xxxxx xx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx.

Xxx Xxxx xxxx xx xxx xxx Xxxx xxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxx xx. Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx.

Xx Xxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx xx. Xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx:

  • Xxxx Xxxxxxxx, xxx xx Xxxx xxxx xxxxxxx xx Xxxxx xxx xxxxxx xxxxx x xxx xxxx xxx xxx x.x.xxxx xxxxxxx xxxx x, xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xx x, xxxxxxxxxx x.xxx XXX.
  • Xxx xx Xxxxx xxxx xxx xx. Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx x.x.xxxx xxx x.x.xxxxx, xxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xx,x x, xxxxxxxxxx x.xxx XXX.
  • Xxx xx Xxxx xxxx xxx xx. Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxx x.x.xxxx xxx x.x.xxxxx, xxxxxxx xx xxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx Xxxxx xxx xx,x x xxx Xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxx XXX.
  • Xxx xx Xxxx xxxx xxx xx. Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxx x.x.xxxx xxx x.x.xxxxx,xxxxxxxxxxxxx xx xxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx Xxxxx xxx xx,x x xxx Xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxx XXX.
  • Xxx xx Xxxx xxxx xxx xx. Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxx x.x.xxxx xxx x.x.xxxxx, xxxxxxx xx xxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx Xxxxx xxx xx,x x xxx Xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxx XXX.
  • Xxx xx Xxxx xxxx xxx xx. Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxx x.x.xxxx xxx x.x.xxxxx, xxxxxxx xx xxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx Xxxxx xxx xx,x x xxx Xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxx XXX.
  • Xxx xx Xxxx xxxx xxx xx. Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxx x.x.xxxx xxx x.x.xxxxx, xxxxxxx xx xxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx Xxxxx xxx xx,x x xxx Xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxx XXX.

Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: Xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx.

6. Wie werden Vorsorgeaufwendungen berücksichtigt?

a) Vorsorgeaufwendungen gegen Nachweis

Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx. Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx. Xxxx xxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx:

  • Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xx XxxxxxxXxxxxxxxxx, xxxx xx Xxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx.xxx XXX xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxx xx.xxx XXX xxx Xxxxxxxxxxxxx. Xx Xxxxx xxxx xxxx xx xx.xxx XXX xxx. xx.xxx XXX.xxxxxxXxxxx Xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxx xxx x xxxxxxxxxxxxxx xxx.
  • Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxx xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
  • Xxxxxxxxx xx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxx x.xxx XXX xxx. x.xxx XXX xxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxx.
  • Xxxxxxxxx xx XxxxxxxxXxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxx xx x.xxx XXX xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx. Xxx Xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxx xxx, xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

(1) Beiträge zur Altersvorsorge

Xxxxxx xxxxxxx Xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx, xx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx, xx xxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx xx. Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxx Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxx. xxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxx "Xxxxxx"xXxxxxx.

Xx Xxxxx xxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx.xxx XXX xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxx xx.xxx XXX xxx Xxxxxxxxxxxxx. Xx Xxxxx xxxx xxxx xx xx.xxx XXX xxx. xx.xxx XXX.xxxxxxXxxxx Xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxx xxx x xxxxxxxxxxxxxx xxx.

(2) Beiträge zur Kranken- und Pflegeversicherung

Xxxx xxxx xxxxxx Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxxxx xx Xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx. xxx Xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

Xxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxx
x xxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx
x xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xx.x. xxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxx xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xx Xxx. x Xx. x XXxXx.

(3) Beiträge zu anderen Versicherungen

Xxxxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx Xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxxxx xx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxx xxx x.x.xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx.

Xxx Xxxxxxxxx xx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx x.xxx XXX xxx. x.xxx XXX xxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxx xxx xx Xxx. x Xx. xx XXxXx.

Xxxxx xxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxx, xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxx x xxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx. Xxxx xxxx xxxxxx xxxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxx xxxx xxx xx Xxx. x Xxxx x XXxXx.

Xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx

  • x.xxx XXX xxx Xxxxxxxx, xxx xxxxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxx, x.X. xxx Xxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxx.
  • x.xxx XXX xxx Xxxxxxxx, xxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. x. X. xxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx.

(4) Beiträge zu Riester-Verträgen

Xxxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxx xx XxxxxxxxXxxxxxxxxx, x.X. Xxxxxxxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx.

Xxxxxxxxx xx XxxxxxxxXxxxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxx xx x.xxx XXX. Xxx Xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxx xxx, xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

(5) Günstigerprüfung

Xx xxx xxxxxxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xx Xxxxx xxxx xxxxxx xxx xxxx Xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxx xxxxxxxxx Xxxxxxxx. Xxxx xxxx xxx xxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx, xxxxxxx xxx Xxxxxxxxx xx xxx xxxxxxxxx xx Xxxxxx xxx Xxxx xxxxx xxxx xxx. Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx.

Xx xxx Xxxxxx xxxx xxx xxxx xxxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxx Xxxx xxxxx xx Xxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xx xxxx Xxx xxx xxxx Xxxxxxxx xxxx xxx xxxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxx. Xxxxx xxxx xxx Xxxxx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxx Xxx xxxxxxxxxxx Xxxxxx.

Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxx Xxxxxxxxxxx xxxx xxxx Xxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxx xx Xxxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxx. Xxx xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxx, Xxxxxxxx, Xxxxxxx xxx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxx Xxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxx xxxxxxxx: Xxx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx.xxxxxx

Xx xxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx Xxxxx

xxxx

xxxx

xxxx

xxxx

Xxxxx

Xxxxxxxxxxx

Xxxxx

Xxxxxxxxxxx

Xxxxx

Xxxxxxxxxxx

Xxxxx

Xxxxxxxxxxx

x.xxx

x.xxx

xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

xxx

x.xxx

xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

xxx

x.xxx

xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

xxx

x.xxx

xxx

xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

xx.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

xx.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

x.xxx

XXXXXXX: Xxxxxxxxxxx xx xxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxx Xxxxxxxxx xx XxxxxxxXxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xxxx xxx xxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx, x.x. xx Xxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x xxxx. Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xx Xxx. xx XXxXx.xxxxxx

7. Wie werden andere Sonderausgaben berücksichtigt?

Xxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xx Xxxxxxxx:

XXXXXXXXX: Xxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxx. Xxxxx xxx Xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx XxxxxxxxxxxxxxxXxxxxxxxxxxx xxx xx XXX xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxx xx XXX xxx Xxxxxxxxxxxxx.

Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: xxxxxxxxxx: Xxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx

8. Welche außergewöhnlichen Belastungen kommen in Betracht?

Xxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxx. Xxxx xxx xxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx Xxxxxxxxx:

Xxxx Xxx xxxx xxx Xxx Xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx Xxx Xxxxxxxx xxx xxxxx XxxxxxxxxxxxXxxxxxxxxxxx.

Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: xxxxxxxxxx: Xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx

9. Steuervergünstigung für haushaltsnahe Dienste und Handwerker

Xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxx xxx xx xxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxx Xxxxxx:

  • Xxxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xXxxxxxxxxxxxxxx xx Xxxxx xxxx xxx xx xxx XXXx xxxx xxx xx x, xxxxxxxxxx xxx XXX xx Xxxx, xxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
    Xxxx xxxx xx Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxx.
  • Xxx xxx "xxxx Xxxxx" xx xxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxx Xxx xxxxxxx Xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxx xx x, xxxxxxxxxx x.xxx XXX xx Xxxx, xxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
    Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxx.
  • Xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx, xxxx xxx xx x, xxxxxxxxxx x.xxx XXX xx Xxxx, xxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx. Xx xxx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxx Xxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xx Xxxxx Xxxxxxxx xxxx xx Xxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx.
    Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx.
  • Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxx xxxxxx xxxxxxxxx Xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx. Xxx Xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xx x, xxxxxxxxxx x.xxx XXX xx Xxxx, xxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
    Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

10. Rentennachzahlungen für mehrere Jahre

Xxxxx xxxxxx xxxxxx Xxxxxx xxxx Xxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx Xxxxx xx xxxxx Xxxxxx xxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxx "Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx" xxx xxxxxxx xxxxx xx xxx xxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxx. Xxxxxxxxxxxxxxxx xxx xx Xxx. x Xx. x XXxXx.

Xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxx Xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx xxxx

  • xxx Xxxxxxx xx xxx xxxxx "Xxxxxx X" xx xxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx Xxxxx "Xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx Xxxxx".
  • xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxx "Xxxxxx X" xx xxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx Xxxxx "Xxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx Xxxxx".

Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: Xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxx.

11. AKTUELL: Verfassungsbeschwerden unzulässig

Xxxx Xxx xxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx Xxxxxxx xxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx. Xxx Xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxx XXX xxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx. Xxx xxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxx xxxxxxxx, xxxx xxx xxxxxxxxxx Xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xx Xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxx xxx xxx xxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxx xx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx xxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xx xXXXxXxxxxxx xxx xx.x.xxxx, X X xxxxx xxx X X xxxxxx.

Xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxx XXX Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xXx. x XxX xxxxxxx xxx x XxX xxxxxxxx. Xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxx xXXXxXxxxxxxxx xxx xx.x.xxxx, X X x x X xxxxxxxxxxxxx :xxxx.xxxxxxXXXXXXX xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx, xx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx. Xxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxx xXXxxxX, Xxxxxxxxxxx xxx x.xx.xxxx, x XxX xxxxxxx xxx x XxX xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxx, xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxx. xx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxx.xxxxxx

XXXXXXXXX: Xxx xxx Xxxxxxx xxx, xxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx Xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx XXX xxxxxxxx, xxxxxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxx xxx Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx: Xx xxxxxx Xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx. Xxx Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xXxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, Xxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx. Xxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx x xxxx xxx Xxxxxxxxxx xxx XXX x xxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx Xxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx. XXXX: Xx xxxxxxx xxxx, xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxx Xxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxx Xxxxxxxxxx xxxx xxx xx xxxx Xxxxxxxxxxx xxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx "xxxxxxx" xxxxxxxx xxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx. Xxxxxxxx Xxx xxxx xxxx Xxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx x!x xxx.

xxxxxx