Viele Eltern übertragen ihren Kindern schon zu Lebzeiten eine vermietete Immobilie, behalten sich aber vor, bis zu ihrem Tode weiterhin die Erträge zu vereinnahmen. Man spricht insoweit von einem Vorbehaltsnießbrauch. Die Gründe für eine Übertragung gegen Nießbrauch können vielfältig sein. Zumeist möchten die Eltern die Vermögensnachfolge schon zu Lebzeiten regeln. In einkommensteuerlicher und in schenkungsteuerlicher Hinsicht bereitet die Übertragung gegen Einräumung eines Vorbehaltsnießbrauchs keine allzu großen Probleme. Doch ganz anders ist die Sache, wenn Eltern und Kinder nach einigen Jahren zu der Überzeugung gelangen, dass die Kinder über die Immobilie unbelastet verfügen sollen und die Eltern daher auf ihr Nießbrauchrecht verzichten möchten. Hier sind nämlich in schenkungsteuerlicher Hinsicht merkwürdigerweise wichtige Fragen ungeklärt, so dass der Verzicht auf ein Nießbrauchrecht in finanzieller Hinsicht sogar zu einem unkalkulierbaren Risiko werden kann.

1. Steuerliche Auswirkungen bei Übertragung der Immobilie

Xxx xxx x xxxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxx. Xxx Xxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxx xxxxxx, xxxxx xxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx. Xx Xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxx xxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxx Xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxx xxx Xxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx, xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxx xx xxxxx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxx xxxxxxxxx xxx Xxxx xxx Xxxxxxxxx x xxxxxxx xxxx xxx xx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxxx xxxx x xxx Xxxxxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxx Xxxxxx xx. Xx xxx xxxxxxx Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx, xx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxx xxx xxxxx xxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx, xxxx. Xxx Xxx xxxx xxx xxxxxx Xxxx xxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.

Xxx xxx xx xxxxxxxxxxx Xxxx xxxx xxx Xxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx. Xxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx Xxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx xx xxxxx Xxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxx x xx xxxxxxx, xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xx Xxxxxxxxxxxxxxxxx. Xxx xxxxxx xxxx, xxxx xxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx xxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxx xxx Xxxxxxxxx xxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxx xxx.xxx XXX xxx Xxxxx xxx xxxx xx xxxxx Xxxxxxxx xxx xxxx Xxxxxx xxx xxxxxx xx Xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx. Xxx Xxxxxx xxxxx, xxx xx xxxxxx Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxx xxx Xxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx "xxxxxxxxxx", xx xxx Xxxxxxxxxx xxx x XXX xx xxxxxx. Xxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx. Xxxxx Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx.

Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxxx: Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx: Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxx

2. Steuerliche Auswirkungen bei Verzicht auf den Nießbrauch

Xxxx xxx xxxxxxxxx, xxxx xxx Xxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx Xxxx xxx xx xxxxxxxxxxxxx, xx xxx Xxxxxxxx xxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xx xxx Xxxxxx xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xx xxxxxx Xxxx xxxxxx xxx Xxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxx Xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxx Xxxxxx xx. Xxx Xxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxxx xXxXx, xxx xxxx xxx Xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxx xxx xxxx. Xx xxxxxxx Xxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx Xxxxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx XxXxXxxxxxx, xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxx xxxxx xxx xxx Xxxx, xxx xxx xxx Xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxx xxx Xxxx xxxx xxx Xxxxx xxx Xxxxx. Xxxxxxxx xxxx xx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, xxx xxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxx xx.X. Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxx Xxxxxxx xxx xx.x.xxxx, X xxxx.x.xxxxx Xxxxx. Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxx Xxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxx Xxxxxxx.

Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxx Xxxxx xxxx xxxxxx xxx. Xxxx xxx: Xxx Xxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxx x xxxxxxx x Xxxxxxxxx xx xxx Xxxxxx, xxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxxx xxx xxxxx xxx Xxxx xxx Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xxxx xxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxx xxxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxx, xx xxx xxx Xxxxxxx "Xxxxxxxx" xxx Xxxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxx. Xxx Xxxxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxx xxx. Xxxx xx xxxx xxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxx, xxx xxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxx x xx xxxxxxxxxxxxx x Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxx xxx xxxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxx.

Xxx xxxxxxxx Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx, xxxx xxx Xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx x xx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx. Xxx xxxxxx: xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxx Xxxxxx xx Xxxxx xxx xx Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxx xxxx Xxxxxx xxxxx Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxx Xxxx. Xxxxxxxxxx xxx Xxxxxx xxxx xxxx xxxx xxxxx Xxxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx, xxxx xxx Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx. Xxx xxxx xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxxxxxxxxx xxx Xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxx xxxxxx xxx xxx xxx xxxxxxxx Xxxx xxx Xxxxxxxxx. Xxxx xxx xxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxx.

Xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxx:

Xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxx xxxxx Xxxxxxx xxx Xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxx. Xxx Xxxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxx xxx xxx.xxx XXXx xx xxxxxx Xxxxxxxx xxx xx.xxx XXX xxxxxxx. Xx Xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxx xxx Xxxxx xx Xxxxx xxx. Xxx xxxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xx xxxxxxxxxx:

Xxxxxxxxxxxxxx xxx.xxx XXX .x. Xxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxx xxx.xxx XXX x xxx.xxx XXX. Xxxx Xxxxx xxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx.xxx xxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx.

Xxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx: Xxxx xxx xx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx, xxx xxxx xxx xxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx. Xxx Xxxxxx xxxxxxxx xxxx xx,xxx xXxxxx xx Xxxxxx. Xxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxx xx.xxx XXX, xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxx Xxxx xxx Xxxxxxxxx xxxxx xx,x xxxxxxx xxxx, xxxx xxxx xxx.xxx XXX : xx,x x xx.xxx XXX. Xxxx xxxxxxx xxxx: xx.xxx XXX x xx,xxx x xxx.xxx XXX.

Xxxxxxx xxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx Xxxxx xxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxx Xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxx xxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxx xx.xxx XXX xxxxxx. Xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x,xxx xXxxxx xx Xxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxx xxx:

xx.xxx XXX x x,xxx x xxx.xxx XXX

Xxxxxxx xxx xxx Xxxxxxxx xxx xxx.xxx XXX xxx xxx.xxx XXX xxxxxxxx, xx xxxxxx xxxx xxx Xxxx xxx xxx.xxx XXX. Xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxx Xxxx xxx Xxxxxxxxx xxx xxx.xxx XXX. Xx xxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxx xxx.xxx XXX xxx xxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx Xxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxx xxx xxxxx Xxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xx. Xxxxx xxxxxxxx xxxx: xxx.xxx XXX .x. Xxxxxxxxxx xxx.xxx XXX x xxx.xxx XXXx xxxxxx xx x Xxxxxxxxxxxxxxx x xx.xxx XXX.

Xx xxx Xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx Xxxxxxxx:

  • Xxxx xxx Xxxxxxx xx Xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxx, xxxx xx xxxxxxxxxxxx x xxxx xxxx xxxxxx xxx x xx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxx xxx Xxxxx xxx Xxxxxxx xxxx xxx Xxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxx.
  • Xx xxx Xxxxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxx, xxx Xxxxxxxxxxx xxxxxx, xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
  • Xxx xxxx xxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxx Xxxxxx xxx Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xx xxxx. Xx xxxxxxxxxx Xxxxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxx.